Sữa về chậm phải làm sao? Đây là nỗi lo chung của rất nhiều bà mẹ sau sinh, đặc biệt là những người lần đầu làm mẹ. Tình trạng này không chỉ khiến mẹ căng thẳng, lo lắng về khả năng nuôi con bằng sữa mẹ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và sự phát triển của bé yêu. Theo Bác sĩ Hải – chuyên gia trong lĩnh vực sản phụ khoa, việc hiểu rõ nguyên nhân khiến sữa về chậm và áp dụng các phương pháp kích sữa tự nhiên, an toàn sẽ giúp mẹ nhanh chóng cải thiện tình trạng này. Trong bài viết này, cùng Bác sĩ Hải tìm hiểu những cách hiệu quả để gọi sữa về, giúp mẹ tự tin hơn trong hành trình nuôi con bằng sữa mẹ.
Sữa về chậm phải làm sao? Cách gọi sữa về sớm
Khi gặp phải tình trạng sữa về chậm, điều đầu tiên mẹ cần làm là giữ vững tâm lý bình tĩnh và thư giãn để không gây căng thẳng thêm cho tuyến sữa. Điều này tưởng chừng đơn giản nhưng lại có ảnh hưởng lớn đến quá trình kích thích tiết sữa. Những cách gọi sữa về tự nhiên dựa trên việc kích thích tuyến sữa một cách nhẹ nhàng, tự nhiên mà không gây tổn thương hay tác dụng phụ cho mẹ và bé. Quan trọng nhất, mẹ cần phối hợp các phương pháp này đều đặn và kiên trì thực hiện, bởi sữa về là quá trình tự nhiên của cơ thể, cần được hỗ trợ đúng cách để duy trì và tăng tiết.
Thêm vào đó, việc xây dựng thói quen chăm sóc hợp lý sẽ giúp thúc đẩy quá trình sữa về sớm hơn. Từ chế độ dinh dưỡng, vận động, tâm lý đến kỹ thuật kích sữa như vắt sữa hay chườm ấm, tất cả đều đóng vai trò quan trọng. Mẹ hãy tưởng tượng cơ thể như một khu vườn cần được chăm sóc tỉ mỉ ngày qua ngày, chỉ cần có sự quan tâm đúng đắn, sữa sẽ dần trở về đều đặn, giúp bé yêu không ảnh hưởng đến sự phát triển và sức đề kháng.
Cho con bú càng sớm càng tốt
Việc bắt đầu cho bé bú sớm ngay sau sinh là yếu tố then chốt giúp kích thích tuyến sữa hoạt động mạnh hơn. Trong vòng 1 giờ đầu sau sinh, việc bé tiếp xúc sớm với vú mẹ không chỉ giúp bé nhận được nguồn sữa non quý giá mà còn tạo đà để tuyến sữa của mẹ bắt đầu hoạt động hiệu quả. Thói quen này còn giúp thiết lập phản xạ bú mẹ, kích thích hormone prolactin và oxytocin, hai hormone quyết định lượng sữa tiết ra mỗi ngày. Đặc biệt, việc bú sớm còn giúp mẹ giảm tình trạng ống dẫn sữa bị tắc nghẽn, tần suất bú tăng lên giúp sữa về nhiều hơn.
Tuy nhiên, nhiều mẹ vì tâm lý lo lắng hoặc chưa sẵn sàng cũng bỏ qua bước này, dẫn đến tình trạng sữa về chậm. Để tránh điều này, mẹ cần đảm bảo chuẩn bị tâm lý thoải mái, cùng với sự hỗ trợ từ nhân viên y tế hoặc người thân để bắt đầu cho bé bú đúng thời điểm. Những ngày đầu, mẹ chỉ cần cho bé bú theo nhu cầu, không đặt nặng về số lượng, để cơ thể dần dần thích nghi và bắt đầu tiết sữa đều đặn hơn. Thói quen này không chỉ giúp bé được cung cấp nguồn sữa quý giá, mà còn kích thích tuyến sữa mẹ hoạt động tốt hơn trong những ngày tiếp theo.
Cho bé bú đúng cách
Kỹ thuật bú đúng cách đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình kích thích sữa về và duy trì nguồn sữa dồi dào. Khi bé bú đúng tư thế, ngậm bắt vú đúng cách sẽ giúp sữa chảy ra đều đặn và dễ dàng hơn, đồng thời giảm thiểu các vấn đề như tắc tia sữa, đau núm vú hay hiện tượng giảm sữa. Mẹ cần chú ý hướng dẫn bé ngậm bắt vú sâu vào miệng, phần môi quặp vào quầng vú, lưỡi đẩy hết sữa ra ngoài khi bé bú, để kích thích phản xạ xuống sữa và tiết hormon liên quan.
Ngoài ra, việc thay đổi tư thế bú linh hoạt cũng giúp sữa về đều hơn. Có thể đổi bên bú hoặc điều chỉnh góc ngồi, nằm để tạo sự thoải mái cho bé và kích thích vùng tuyến sữa hoạt động mạnh mẽ hơn trong mọi phía. Sự kiên trì và thực hành đều đặn sẽ giúp mẹ hình thành thói quen bú đúng cách, tối ưu khả năng gọi sữa về tự nhiên mà không cần dùng biện pháp nhân tạo hoặc thuốc. Đồng thời, mẹ cũng cần giữ vệ sinh sạch sẽ, hạn chế việc sử dụng miệng bú hay bình sữa quá sớm, để bé quen dần với việc bú mẹ tự nhiên, tạo thói quen tích cực cho sự phát triển dài lâu.
Xem thêm: Ăn uống sau sinh mổ: Mẹ nên kiêng gì và nên ăn gì để mau lành?
Vắt sữa bằng tay hoặc dùng máy hút sữa
Kỹ thuật vắt sữa thủ công hoặc sử dụng máy hút sữa là phương pháp giúp mẹ kích thích tuyến sữa hoạt động khi bé chưa bú được hết hoặc sữa chưa về đủ. Việc này không chỉ giữ cho tuyến sữa luôn trống rỗng để kích thích sản xuất sữa mới mà còn giảm nguy cơ tắc tia sữa hoặc viêm tuyến vú. Đặc biệt, vắt sữa đều đặn còn giúp duy trì và tăng lượng sữa, đồng thời giúp mẹ nhận ra những biểu hiện của quá trình gọi sữa về hiệu quả hơn.
Mẹ nên chú ý thao tác vắt sữa nhẹ nhàng, đúng kỹ thuật, tránh gây tổn thương hoặc sưng tấy trên bầu ngực. Ưu điểm của việc dùng máy hút là có thể chủ động, điều chỉnh công suất phù hợp, hút được nhiều sữa hơn trong thời gian ngắn. Tốt nhất, mẹ nên duy trì vắt sữa ít nhất 2-3 lần mỗi ngày để kích thích tiết sữa đều đặn, đặc biệt trong những ngày đầu bị mất sữa hoặc sữa về chậm. Kết hợp kỹ thuật này với chế độ dinh dưỡng, massage và thực phẩm lợi sữa sẽ giúp sữa về nhanh hơn, giúp con yêu có đủ nguồn sữa tự nhiên và an toàn.
Chườm ấm và massage bầu ngực nhẹ nhàng
Chườm ấm và massage là những cách kích thích tuyến sữa tự nhiên mà mẹ có thể thực hành hàng ngày để thúc đẩy quá trình gọi sữa về hiệu quả. Khi ngực ấm lên, các mạch máu lưu thông tốt hơn, giúp các tuyến sữa dễ dàng hoạt động, tăng tiết hormone prolactin, hỗ trợ đáp ứng nhu cầu bú của bé. Thói quen chườm ấm trước và sau khi cho bé bú, hoặc kết hợp massage nhẹ nhàng quanh bầu ngực sẽ giúp làm mềm sữa đông, giảm cảm giác căng tức và đau nhức, tạo điều kiện thuận lợi để sữa chảy ra đều đặn hơn.
Ngoài ra, massage còn giúp lưu thông máu, giảm căng thẳng và làm giảm khả năng tắc tia sữa hoặc viêm tuyến vú. Các kỹ thuật massage đơn giản như xoa nhẹ theo hình tròn, vuốt dọc theo tuyến vú hay ấn nhẹ các điểm huyệt đều mang lại hiệu quả rõ rệt. Việc duy trì thói quen này đều đặn trong vòng nhiều ngày sẽ giúp cải thiện rõ rệt lượng sữa và sự gọi sữa về, đồng thời tạo cảm giác dễ chịu, thoải mái cho mẹ trong quá trình chăm sóc bé yêu.
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò trung tâm trong quá trình gọi sữa về tự nhiên do ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiết sữa của cơ thể. Mẹ cần đảm bảo cung cấp đủ các nhóm chất như protein, chất béo, carbohydrate, vitamin, khoáng chất để cơ thể có năng lượng và nguyên liệu làm sữa. Đặc biệt, protéines và thực phẩm lợi sữa như hạt sen, đậu xanh, lá vừng, gừng, nghệ… sẽ giúp thúc đẩy quá trình tạo sữa hiệu quả hơn, giúp sữa về sớm và nhiều hơn.
Không nên kiêng khem quá mức hoặc bỏ qua các bữa chính vì điều này có thể làm cơ thể mệt mỏi, suy yếu, ảnh hưởng đến lượng sữa tiết ra. Mẹ hãy chú trọng ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu protein và uống đủ nước để hỗ trợ quá trình trao đổi chất, tạo điều kiện cho tuyến sữa hoạt động tốt nhất. Đồng thời, tránh tiêu thụ các thực phẩm gây mất sữa như cà phê quá nhiều, đồ ăn cay nóng hoặc đồ ngọt quá đà, vì điều này có thể làm giảm khả năng gọi sữa về, gây hại cho sức khỏe mẹ và bé.
Uống nhiều nước
Nước chiếm đến 90% cấu thành của sữa mẹ, do vậy, việc cung cấp đủ lượng nước mỗi ngày rất quan trọng để duy trì nguồn sữa ổn định. Mẹ cần chú ý uống đủ từ 2,5 đến 3 lít nước mỗi ngày, đặc biệt là vào những thời điểm trước và sau khi cho bé bú. Nước ấm hoặc các loại trà thảo mộc lợi sữa không chỉ bổ sung lượng nước cần thiết mà còn giúp thư giãn tinh thần, thúc đẩy quá trình tiết sữa diễn ra dễ dàng hơn.
Ngoài ra, việc duy trì thói quen uống nước đều đặn còn giúp giảm cảm giác khô miệng, mệt mỏi và duy trì năng lượng hoạt động cho mẹ. Tuy nhiên, mẹ cần tránh uống quá nhiều lúc cùng một lúc hoặc quá ít để không gây phù nề hoặc mất nước. Hãy lắng nghe cơ thể, uống theo cảm giác khát để đảm bảo nguồn nước cung cấp đầy đủ nhằm kích thích sữa về nhanh, giúp bé yêu có nguồn sữa mẹ tự nhiên, an toàn và thơm ngon hơn.
Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi hợp lý
Tâm trạng và sức khỏe của mẹ ảnh hưởng lớn đến khả năng gọi sữa về. Khi mẹ có đủ giấc, ngủ ngon và nghỉ ngơi hợp lý, hormone prolactin sẽ được tiết ra đều đặn hơn, giúp tuyến sữa hoạt động tích cực hơn trong việc tạo sữa. Ngược lại, căng thẳng, mất ngủ hoặc quá tải công việc sẽ làm cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, giảm tiết sữa và gây tình trạng sữa về chậm. Vì thế, mẹ hãy cố gắng dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn và giữ cho tinh thần luôn thoải mái để sữa có thể về đều đặn hơn.
Trong những ngày đầu sau sinh, mẹ cần tranh thủ nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh tình trạng làm việc quá sức hoặc lo lắng quá mức. Các giấc ngủ ngon sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng, tinh thần tích cực, từ đó thúc đẩy khả năng gọi sữa về. Đừng ngần ngại nhờ người thân giúp đỡ hoặc sắp xếp thời gian hợp lý để có thể dành thời gian cho chính mình, chuẩn bị tốt nhất cho quá trình chăm sóc bé yêu ngay từ những ngày đầu tiên.
Xem thêm: Chế độ giảm cân sau sinh an toàn mà vẫn đủ sữa cho con
Duy trì tâm lý thoải mái
Tâm trạng là yếu tố then chốt quyết định quá trình gọi sữa về. Khi mẹ cảm thấy vui vẻ, lạc quan và tự tin, các hormone như oxytocin sẽ được sản xuất nhiều, thúc đẩy quá trình tiết sữa diễn ra thuận lợi hơn. Ngược lại, những căng thẳng, lo lắng hoặc lo sợ về việc sữa không đủ khiến cơ thể phản ứng tiêu cực, làm giảm hormon oxytocin, gây giảm sữa hoặc sữa về chậm. Chính vì vậy, mẹ cần dành thời gian thư giãn, giữ đầu óc thoải mái, không bị áp lực và tin tưởng vào khả năng của bản thân.
Một tâm lý tích cực không chỉ giúp mẹ vượt qua giai đoạn khó khăn trong quá trình gọi sữa về mà còn giúp bé yêu cảm nhận được sự yêu thương và an toàn. Mẹ có thể thực hành các kỹ thuật thở sâu, thiền, hoặc nghe nhạc thư giãn để duy trì tâm trạng tích cực mỗi ngày. Mỗi cử chỉ yêu thương dành cho bé, mỗi nụ cười cũng góp phần tạo nên môi trường thuận lợi để sữa về nhiều hơn, giúp con yêu lớn khôn mỗi ngày.
Tham khảo ý kiến bác sĩ
Khi tất cả các phương pháp tự nhiên đều đã thử mà sữa vẫn không đủ hoặc không về kịp thời, thì ý kiến bác sĩ chuyên khoa là lựa chọn quan trọng nhất để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé. Có thể nguyên nhân do các vấn đề sức khỏe như viêm tuyến vú, rối loạn nội tiết hoặc tác dụng phụ của thuốc khiến quá trình sữa về gặp trục trặc. Bác sĩ sẽ giúp xác định chính xác nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp phù hợp và nhanh chóng nhất.
Không nên tự ý dùng thuốc hoặc các phương pháp can thiệp khi chưa có chỉ định của bác sĩ, tránh gây tác dụng phụ hoặc hậu quả nghiêm trọng. Đồng thời, bác sĩ cũng có thể hướng dẫn các kỹ thuật và chế độ dinh dưỡng phù hợp, giúp mẹ tự tin hơn trong hành trình gọi sữa về. Việc quan hệ chặt chẽ với chuyên gia sẽ giúp mẹ yên tâm hơn, giảm thiểu lo lắng và đảm bảo quá trình chăm sóc bé yêu một cách bền vững, hiệu quả và an toàn.
Xem thêm: Omega 3 có tác dụng gì? Dưỡng chất quan trọng hay chỉ là chiêu trò thương mại?
Những lưu ý để tránh mất sữa
Ngoài các phương pháp kích sữa tự nhiên, mẹ cần chú ý đến những nguyên tắc phòng ngừa mất sữa để đảm bảo nguồn sữa luôn dồi dào và ổn định. Quan trọng nhất là duy trì thói quen cho bé bú đều đặn, đúng cách và không lạm dụng sữa công thức khi chưa thực sự cần thiết. Việc này giúp tuyến sữa luôn hoạt động đều đặn, giảm thiểu khả năng tuyến vú bị teo hoặc mất khả năng tiết sữa. Bên cạnh đó, việc nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng kéo dài cũng là yếu tố then chốt giúp duy trì nguồn sữa tự nhiên ổn định.
Mẹ cũng cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, uống đủ nước, vận động hợp lý để cơ thể duy trì tốt chức năng sản xuất sữa. Hãy luôn tin tưởng vào khả năng của bản thân, không nên quá lo lắng hay căng thẳng nếu sữa chưa về theo ý muốn. Mọi tình trạng mất sữa đều có thể được xử lý bằng các phương pháp tự nhiên và chăm sóc đúng cách, chỉ cần mẹ giữ tâm lý tích cực và luôn có ý thức chủ động trong việc chăm sóc bản thân và bé yêu. Tham khảo ý kiến bác sĩ và những lời khuyên từ chuyên gia sẽ giúp mẹ có những giải pháp tối ưu nhất để duy trì nguồn sữa dồi dào, nuôi dưỡng con yêu một cách trọn vẹn.
Sữa về chậm không phải là vấn đề quá nghiêm trọng nếu mẹ kịp thời nắm được nguyên nhân và áp dụng các giải pháp phù hợp. Như Bác sĩ Hải đã chia sẻ, việc duy trì tâm lý thoải mái, chế độ dinh dưỡng đầy đủ và áp dụng những phương pháp kích sữa tự nhiên là chìa khóa để mẹ lấy lại sự tự tin, đảm bảo nguồn sữa dồi dào cho bé yêu. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết đã giúp mẹ có thêm kiến thức và sự yên tâm trong quá trình chăm sóc con. Hãy kiên trì, lắng nghe cơ thể mình và đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ khi cần để hành trình nuôi con bằng sữa mẹ trở nên nhẹ nhàng và trọn vẹn hơn.
