Thai ngoài tử cung sau IVF có nguy hiểm không? Đây là nỗi băn khoăn thường trực của nhiều phụ nữ trong hành trình thụ thai nhờ công nghệ hỗ trợ sinh sản. Niềm vui khi chuyển phôi thành công luôn đi kèm với những lo lắng về rủi ro tiềm ẩn, trong đó thai ngoài tử cung là tình trạng nghiêm trọng cần được đặc biệt lưu ý. Nếu không phát hiện sớm và xử lý kịp thời, biến chứng có thể ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và khả năng sinh sản về sau. Trong bài viết này, Bác sĩ Hải sẽ phân tích chi tiết những yếu tố liên quan đến thai ngoài tử cung sau IVF, dấu hiệu nhận biết và cách xử trí an toàn.
Thai ngoài tử cung là gì?
Thai ngoài tử cung (hay còn gọi là thai trong bụng ngoài tử cung) là tình trạng phôi thai làm tổ và phát triển bên ngoài khoang tử cung, phổ biến nhất là ở ống dẫn trứng. Thường thì, sau quá trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), phôi được đưa vào tử cung để phát triển bình thường. Tuy nhiên, đôi khi phôi vì một lý do nào đó lại di chuyển và làm tổ ở các vị trí không phù hợp như ống dẫn trứng, buồng trứng hoặc khoang bụng. Điều này gây ra các biến chứng sức khỏe nguy hiểm nếu không được phát hiện kịp thời.
Nếu còn tồn tại trong giai đoạn đầu, thai ngoài tử cung có thể không gây ra triệu chứng rõ ràng, nhưng khi phát triển lớn hơn, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như rách ống dẫn trứng, chảy máu nội bụng và đe dọa tính mạng người phụ nữ. Điều này làm tăng mối lo ngại về làm IVF có bị thai ngoài tử cung không và làm sao để nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo.
Vì sao IVF vẫn có nguy cơ thai ngoài tử cung?
Nguy cơ thai ngoài tử cung sau IVF phần lớn bắt nguồn từ các yếu tố liên quan đến tiền sử bệnh lý về cơ quan sinh dục của phụ nữ cũng như các thủ thuật hỗ trợ sinh sản trước đó. Thực tế, tỷ lệ này cao hơn so với thụ thai tự nhiên, khoảng từ 1,4-5,4%. Điều này có thể do quá trình di chuyển của phôi sau khi chuyển hoặc các vấn đề tiềm tàng trong hệ thống ống dẫn trứng, tử cung hoặc nội tiết tố.
Ngoài ra, các yếu tố như tuổi cao, tiền sử viêm nhiễm vùng chậu, tổn thương hoặc bất thường cấu trúc của ống dẫn trứng, phẫu thuật trước đó và sử dụng nhiều phôi trong chuyển phôi cũng góp phần làm tăng nguy cơ. Bên cạnh đó, các yếu tố khác như sử dụng thuốc kích thích rụng trứng, thói quen sinh hoạt hoặc các bất thường nội tiết cũng khiến khả năng di chuyển của phôi trở nên phức tạp hơn, gây ra khả năng làm tổ ngoài tử cung đáng kể. Đây là lý do khiến nhiều chị em lo lắng khi làm IVF liệu có bị thai ngoài tử cung không.
Xem thêm: IVF khác IUI như thế nào? So sánh ưu điểm và hạn chế từng phương pháp
Dấu hiệu nhận biết sớm
Phát hiện sớm dấu hiệu thai ngoài tử cung sau IVF đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý kịp thời, giảm thiểu biến chứng nghiêm trọng. Khi gặp phải các triệu chứng bất thường, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để thăm khám chính xác. Những dấu hiệu cảnh báo thường gặp nhất bao gồm:
Xuất huyết âm đạo bất thường
Chảy máu âm đạo là dấu hiệu phổ biến nhất của thai ngoài tử cung, đặc biệt khi vết máu có màu nâu sẫm hoặc đỏ tươi, lượng không đều hoặc kéo dài hơn kỳ kinh thường. Thường thì, triệu chứng này đi kèm cảm giác khó chịu hoặc đau nhẹ vùng bụng dưới. Tình trạng chảy máu có thể bắt đầu từ rất sớm sau chuyển phôi, cảm giác này khiến nhiều phụ nữ hoang mang hoặc lo lắng về khả năng bị rối loạn nội tiết hoặc tế bào trong tử cung.
Điều quan trọng là cần theo dõi kỹ lưỡng các triệu chứng kèm theo như cảm giác mệt mỏi, chóng mặt hay cảm giác mệt rã rời, để nhận diện dấu hiệu nguy hiểm. Không nên chủ quan hoặc bỏ qua những bất thường này, bởi vì chúng có thể báo hiệu thai ngoài tử cung đang phát triển hoặc vỡ ra, gây chảy máu nội bụng nguy hiểm.
Đau vùng chậu
Cảm giác đau vùng chậu hoặc vùng bụng dưới là triệu chứng phổ biến tiếp theo của dấu hiệu thai ngoài tử cung sau IVF. Đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, lan ra vùng lưng hoặc vai tùy theo tình trạng. Nhiều trường hợp, người bệnh có cảm giác căng tức, khó chịu, thậm chí còn đi kèm cảm giác đau khi vận động hoặc thậm chí cả khi quan hệ tình dục.
Điều quan trọng là phân biệt cảm giác đau này với những cơn đau thông thường, bởi vì đau vùng chậu liên tục, dữ dội còn có thể báo hiệu tình trạng vỡ ống dẫn trứng, xuất huyết nội trong lúc thai ngoài tử cung đang phát triển. Điều này đòi hỏi ngay lập tức nhập viện để chẩn đoán kỹ lưỡng, tránh những hậu quả đáng tiếc.
Rối loạn kinh nguyệt
Các thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt như mất kinh đột ngột, kinh không đều, hoặc kỳ kinh kéo dài có thể là dấu hiệu cảnh báo thứ ba của thai ngoài tử cung sau IVF. Những bất thường này thường đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng hoặc chảy máu âm đạo bất thường. Trong quá trình làm IVF, những rối loạn nội tiết hoặc tổn thương cơ quan sinh dục cũng có thể gây rối loạn chu kỳ, làm cho việc nhận biết dấu hiệu dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn.
Tuy nhiên, nếu chu kỳ kinh nguyệt của bạn bất thường kèm các triệu chứng khác như đau hoặc chảy máu nhiều, cần phải đi khám sớm để xác định nguyên nhân, tránh để tình trạng kéo dài gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe sinh sản.
Xem thêm: Tỷ lệ thành công IVF theo độ tuổi: 25, 30, 35 và trên 40 có khác gì?
Thai ngoài tử cung sau IVF có nguy hiểm không?
“Thai ngoài tử cung sau IVF có nguy hiểm không” luôn là quan tâm lớn của các chị em sau quá trình chuyển phôi. Thực tế, câu trả lời là có, vì nếu không được chẩn đoán và xử lý kịp thời, thai ngoài tử cung có thể dẫn đến các biến chứng vô cùng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng người phụ nữ. Khi phôi làm tổ ngoài tử cung, kích thước phát triển nhỏ có thể chưa gây nguy hiểm tức thì, nhưng khi lớn lên, nó dễ gây rách ống dẫn trứng, xuất huyết nội, gây sốc mất máu hoặc nhiễm trùng nặng.
Hơn nữa, việc phát hiện sớm giúp lựa chọn các phương pháp điều trị phù hợp, từ dùng thuốc hay phẫu thuật nhẹ nhàng hơn, giảm thiểu tổn thương vùng chậu. Ngược lại, nếu chủ quan hoặc bỏ qua các dấu hiệu bất thường, hậu quả có thể để lại các di chứng lâu dài, thậm chí gây vô sinh hoặc buộc phải bỏ thai và cắt bỏ phần tử cung nếu tình trạng quá nghiêm trọng. Chính vì vậy, việc hiểu rõ “dấu hiệu thai ngoài tử cung sau IVF” rõ ràng giúp người phụ nữ chủ động hơn trong chăm sóc sức khỏe sinh sản của mình.
Cách xử trí y khoa khi gặp thai ngoài tử cung
Khi phát hiện thai ngoài tử cung, các bác sĩ sẽ dựa vào mức độ phát triển của thai, tình trạng sức khỏe và các yếu tố nguy cơ để xác định phương pháp xử lý phù hợp. Trong những trường hợp còn nhỏ, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc methotrexate để ngăn chặn phân chia tế bào, giúp tiêu diệt phôi thai ngoài tử cung một cách an toàn. Phương pháp này được ưa chuộng bởi không cần phẫu thuật và ít gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản về sau.
Trong các trường hợp thai lớn hoặc đã gây vỡ ống dẫn trứng, phương pháp phẫu thuật là lựa chọn tối ưu. Phẫu thuật nội soi giúp cắt bỏ phần tử cung hoặc ống dẫn trứng bị hư, hạn chế tối đa tổn thương vùng chậu và nhanh chóng kiểm soát tình trạng chảy máu. Đối với những ca nghiêm trọng hơn, phẫu thuật mở bụng có thể cần thiết để xử lý các tổn thương nội tạng, giúp bảo vệ tính mạng người bệnh. Ngoài ra, việc theo dõi sát sao bằng xét nghiệm máu, siêu âm đều là bước để đảm bảo quá trình điều trị diễn ra đúng kế hoạch.
Xem thêm: Chi phí thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) mới nhất 2025 tại Việt Nam
Lời khuyên: khi nào cần đến bác sĩ ngay
Trong quá trình chuẩn bị hoặc sau khi làm IVF, việc xác định thời điểm cần đi khám ngay khi có các dấu hiệu bất thường là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn gặp phải xuất huyết âm đạo bất thường, đau vùng chậu dữ dội, chóng mặt hoặc ngất xỉu, không chần chừ, hãy đến bác sĩ ngay lập tức để được kiểm tra chính xác. Các triệu chứng này có thể là dấu hiệu của tình trạng thai ngoài tử cung đang tiến triển hoặc vỡ, nguy hiểm đến tính mạng.
Ngoài ra, bất kỳ biểu hiện nào như đau lưng dữ dội, chảy máu bất thường, đặc biệt sau khi chuyển phôi IVF, cần được cảnh báo để chủ động thăm khám. Nhìn chung, việc theo dõi sự phát triển của thai qua siêu âm và xét nghiệm hCG định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm bất cứ dấu hiệu nào bất thường. Khi có các dấu hiệu này, bạn không nên chủ quan mà cần đến bệnh viện để được xử lý kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.
Qua những chia sẻ trên, Bác sĩ Hải hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về mức độ nguy hiểm của thai ngoài tử cung sau IVF. Việc nắm bắt sớm các dấu hiệu bất thường, thăm khám định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa sẽ giúp hạn chế tối đa rủi ro. Dù là trong IVF hay bất kỳ hành trình mang thai nào, sự chủ động và kiến thức đúng đắn luôn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.
